ေအာင္ထြန္းလင္း
ျမန္မာႏုိင္ငံ အတြင္း HIV ကူးစက္ခံရသူေပါင္း ၂၄၀,၀၀၀ ခန္႔ရွိေနၿပီး ယင္းတုိ႔အနက္ ၃၇ ဒသမ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ မူးယစ္ေဆး၀ါး သံုးစြဲမႈမွတစ္ဆင့္ ကူးစက္ခံရျခင္းျဖစ္သည္ . . . ျပည့္တန္ဆာမ်ားႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံျခင္းမွ ကူးစက္ခံရႏႈန္းမွာ ၁၆ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိၿပီး လိင္တူခ်င္းဆက္ဆံမႈမွ ကူးစက္ခံရသည့္ႏႈန္းမွာ ၂၉ ရာခိုင္ႏႈန္း အထိရွိ . . .
012ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ေရႊဂံုတိုင္မီးပိြဳင့္ အနီးက Excel Treasure ဟိုတယ္တြင္ ၁၀ ႏွစ္ျပည့္ မဂၤလာ အထိမ္းအမွတ္ဆိုၿပီး ကိုမ်ဳိးမင္းထက္နဲ႔ ကိုတင္ကိုကိုတို႔ႏွစ္ဦးက က်င္းပ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္အေပၚ ေ၀ဖန္သံမ်ဳိးစံု ထြက္ေပၚလ်က္ရွိသည္။ လူ႔အခြင့္အေရး ႐ႈေထာင့္မွ မွန္ကန္ေၾကာင္း ေထာက္ခံ ေျပာဆိုမႈမ်ား ရွိသလို ျမန္မာ့လူမႈဓေလ့ႏွင့္ ကိုက္ညီ သည့္ လုပ္ရပ္ မဟုတ္ေၾကာင္းလည္း ေ၀ဖန္ ေရးသားမႈမ်ား ရွိသည္။
ျပည္တြင္းအေျခစိုက္ ေန႔စဥ္ထုတ္ သတင္းစာမ်ားႏွင့္ ဂ်ာနယ္မ်ား၌လည္း အဆုိပါ လိင္တူခ်င္း မဂၤလာေဆာင္မႈ ၁၀ ႏွစ္ျပည့္ သတင္းမ်ားအား အက်ယ္တ၀င့္ ေဖာ္ျပမႈမ်ားရွိသကဲ့သို ကမၻာ့ႏုိင္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ား ကပင္လွ်င္ လက္ခံျခင္း မရွိသည့္ လိင္တူ လက္ထပ္ျခင္းကို ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ခြင့္ျပဳလုိက္ၿပီလား ဆိုၿပီး ေမးခြန္းထုတ္ ေရး သား ေဖာ္ျပၾကသည့္ ေန႔စဥ္ထုတ္ သတင္းစာမ်ားလည္း ရွိသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ျပ႒ာန္းက်င့္သံုးေနသည့္ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ရာဇသတ္ပုဒ္မ ၃၇၇ ၌ ““မည္သူမဆို ေယာက်္ားႏွင့္ ျဖစ္ေစ၊ မိန္းမႏွင့္ ျဖစ္ေစ၊ တိရစၦာန္ႏွင့္ျဖစ္ေစ၊ မိမိ အလိုအေလ်ာက္ ဓမၼတာႏွင့္ ဆန္႔က်င္ေသာ ကာမ စပ္ ယွက္မႈကို ျပဳလုပ္လွ်င္ ထိုသူအား တစ္သက္ တစ္ကၽြန္းျဖစ္ေစ၊ ၁၀ ႏွစ္အထိ ေထာင္ဒဏ္ တစ္မ်ဳိး မ်ဳိးျဖစ္ေစ၊ ေငြဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ေထာင္ဒဏ္ႏွင့္ ေငြဒဏ္ႏွစ္ရပ္လံုးျဖစ္ေစ ခ်မွတ္ႏုိင္သည္”” ဟု ျပ႒ာန္းထားသည္။
““ေယာက်္ားအခ်င္းခ်င္း လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းက ကၽြန္ေတာ့္တုိ႔ ျမန္မာ့ဓေလ့ထံုးတမ္း ဥပေဒမွာ မပါဘူးဗ်။ ဒီကိစၥက ဆက္ဆံမႈအပိုင္း ရွိလာမယ္ဆုိရင္ ျပစ္မႈေၾကာင္းအရ ၿငိစြန္း သြားပါလိမ့္မယ္။ ျပစ္မႈဆုိင္ရာဥပေဒ ပုဒ္မ ၃၇၇ အရ ၿငိစြန္း သြားပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လိင္တူဆက္ဆံမႈအတြက္ လက္ထပ္ မဂၤလာကို တရားဥပေဒအရ ခြင့္ျပဳ မထားဘူးဗ်။ မဂၤလာေဆာင္တယ္ဆုိတာ ေယာက်္ားခ်င္း လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းကို ကင္း၀န္မင္းႀကီး ဦးေကာင္းက ၃၆ ေစာင္ ဓမၼသတ္က်မ္းမွာ ေယာက်္ားခ်င္း၊ လိင္တူခ်င္း လက္ထပ္ထိမ္းျမား ျခင္းကို ခြင့္ျပဳတယ္လုိ႔ ျပ႒ာန္းခ်က္ ကၽြန္ေတာ္ မေတြ႔ရဘူး။ ျမန္မာ့ဓေလ့ ထံုးတမ္းဥပေဒသစ္ကို ေဖာ္ေဆာင္ရာ ေရာက္တဲ့အတြက္ ဒါက ဥပေဒ ျပႆနာ ႀကီးႀကီးမားမား တက္တာပဲ”” ဟု တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးေရာဘတ္စန္းေအာင္က ျမန္မာသံေတာ္ဆင့္သို႔ ေျပာသည္။
ယခင္ကာလမ်ားကတည္းက ျမန္မာ့လူမႈပတ္၀န္းက်င္၌ လိင္တူဆက္ဆံ ေပါင္းသင္းျခင္းမ်ား ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ယခုကဲ့သို႔ လူသိထင္ရွား ေဖာ္ထုတ္မႈမ်ဳိး မရွိခဲ့ေပ။ ယခုအခါမွာ ပထမဆံုး ျဖစ္ေနသည့္ အတြက္ ျပည္သူမ်ား အၾကား စိတ္၀င္စားဖြယ္ရာ သတင္းတစ္ခု ျဖစ္ေနသလို ႏုိင္ငံတကာ သတင္းဌာနႀကီးမ်ားပင္လွ်င္ အဆိုပါ သတင္းအား အက်ယ္တ၀င့္ ေရးသားေဖာ္ျပ လာခဲ့ရသည္အထိ ျဖစ္ခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ ယခုကဲ့သို႔ လိင္တူခ်င္း မဂၤလာေဆာင္ပြဲႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေန႔စဥ္ထုတ္ သတင္းစာႏွင့္ အပတ္စဥ္ထုတ္ ဂ်ာနယ္မ်ားအား ပန္းဆိုးတန္း ကားဂိတ္၌ လက္ေပြ႕ ေရာင္းခ်ေပးေနသူ တစ္ဦးကမူ ““အရွက္မရွိၾကဘူး။ ကိုယ့္ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ကိုယ့္ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ မကိုက္ညီဘဲနဲ႔ ေယာက်္ားခ်င္း မဂၤလာေဆာင္ရတယ္လို႔။ ၀ယ္ဖတ္ၾက တစ္ေစာင္ ၁၀၀”” ဆိုၿပီး မိမိတို႔ ဓေလ့ထံုးစံႏွင့္ မကိုက္ညီမႈအား ေပၚလြင္ေအာင္ သေရာ္ရင္း ကြက္ကြက္ ကြင္းကြင္း ေၾကညာ ေရာင္းခ်ခဲ့ရသည္။
အဆိုပါ လိင္တူအမ်ဳိးသားႏွစ္ဦး မဂၤလာပြဲက်င္းပမႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး စစ္ေဆးသြားမယ္ဆိုသည့္ သတင္းမ်ားလည္း ထြက္ေပၚလ်က္ရွိၿပီး ၎တို႔ႏွစ္ဦး မဂၤလာပြဲ က်င္းပရာ အပိုင္နယ္ေျမ ျဖစ္သည့္ ဗဟန္းၿမိဳ႕နယ္ ၿမိဳ႕မရဲစခန္းမွ စခန္းမွဴး ဒုတိယရဲမွဴး ဦးျမင့္လြင္စန္းကို ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းရာ၌ ျမန္မာသံေတာ္ဆင့္ကပါဟု ေျပာဆိုခ်ိန္၌ ဖုန္းခ်သြားခဲ့သည္။ ထပ္မံ၍ ဆက္သြယ္ခဲ့ရာ၌ ဖုန္းပိတ္သြားခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ျပည္တြင္းထုတ္ ျပည္သူ႔အာဏာဂ်ာနယ္၌မူ ““ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ တပ္ဖြဲ႕အေနနဲ႔ စံုစမ္းၿပီးေတာ့ စစ္ေဆး သြားပါ့မယ္။ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဥပေဒပုဒ္မ ၃၇၇နဲ႔ ကိုက္ညီတယ္ဆုိရင္ ဥပေဒနဲ႔အညီ အေရးယူ သြားပါမယ္””ဟု ဒုတိယရဲမွဴး ဦးျမင့္လြင္စန္းက ေျဖၾကားထားသည္။
အလားတူ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး ရဲတပ္ဖြဲ႕မွ ရဲမွဴးျမင့္ေထြးသို႔ ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းရာ၌လည္း ““သူတို႔က ဘယ္လို အေနအထား ေနတယ္ဆိုတာ ေျပာႏုိင္လို႔လား။ ေျပာႏုိင္မွ အဲဒီလို ဥပေဒက ၾကည့္လို႔ရမွာေပါ့။ သူတို႔က မဂၤလာေဆာင္တယ္လုိ႔ပဲ ေျပာတယ္၊ ဘာလုပ္တယ္လို႔ ေျပာတာမဟုတ္ဘူး””ဟု ျမန္မာသံေတာ္ဆင့္သို႔ ေျပာသည္။
ယခုကဲ့သို႔ လိင္တူခ်စ္သူႏွစ္ဦး၏ ၁၀ ႏွစ္ျပည့္ မဂၤလာပဲြကို လူသိထင္ရွား ျပဳလုပ္ျခင္းမွာ ျမန္မာ့လူမႈ ပတ္၀န္းက်င္အား မထီမဲ့ျမင္ျပဳရာ ေရာက္ေနေၾကာင္း ေ၀ဖန္သံုးသပ္မႈမ်ား ရွိေနသည္။ ထို႔ျပင္ လိင္တူခ်စ္သူ လက္ထပ္ ထိမ္းျမားမႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ယွဥ္တြဲ၍ အျငင္းပြားေနခ်ိန္၌ ႏုိင္ငံတကာ မီဒီယာမ်ား၏ အက်ယ္တ၀င့္ ေရးသား ေဖာ္ျပခံရျခင္းမွာ ႏုိင္ငံတကာ အလယ္တြင္ အရွက္ရေစသည့္ လုပ္ရပ္ ဟုလည္း ေ၀ဖန္လ်က္ ရွိသည္။
““ဘယ္လိုေျပာရမလဲဆုိေတာ့ သူတို႔ေတြက လက္ထပ္တာ မဟုတ္ဘူးေလ။ သူတို႔ ဒီလုိ ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္ ေနတာကို ၁၀ ႏွစ္ျပည့္ဆိုၿပီး သူတုိ႔က လုပ္တာေလ။ အထိမ္းအမွတ္ပြဲတစ္ပြဲကို တက္ရတယ္လို႔ပဲ ခံစား ရပါတယ္။ မျဖစ္သင့္ဘူးလုိ႔ ေ၀ဖန္ၾကတာေတာ့ အန္တီလင္းတုိ႔ အေနနဲ႔ ပြဲေလးတစ္ပြဲကို တက္တယ္ဆိုတဲ့ အေတြးမ်ဳိးေလးပဲ ေတြးၿပီး အဲဒါဆုိရင္ ဘာမွ မျဖစ္ပါဘူး။ အရမ္းႀကီးေတြးတဲ့ လူေတြကေတာ့ အမွန္မွန္က အမ်ားႀကီးလည္း ေတြးစရာ မလိုပါဘူး””ဟု လိင္တူခ်စ္သူ ႏွစ္ဦး၏ ၁၀ ႏွစ္ျပည့္ မဂၤလာပြဲသို႔ တက္ေရာက္ခဲ့သူ မိတ္ကပ္လင္းလင္း (ေအာင္ေအာင္ -ေတာင္ႀကီး)က ျမန္မာသံေတာ္ဆင့္သို႔ ေျပာသည္။
လိင္တူထိမ္းျမားျခင္းမွာ ဥပေဒအရ တားျမစ္ထားသည့္အျပင္ ယင္းအား ခြင့္ျပဳလုိက္မည္ဆုိပါက မလိုလားအပ္သည့္ ဆုိးက်ဳိးမ်ား ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္သည့္အတြက္ ႏုိင္ငံအမ်ားစု၌ ခြင့္မျပဳထားေၾကာင္း၊ ယင္း၏ ေနာက္ဆက္တြဲျဖင့္ ထိမ္းျမားျခင္းမွ တစ္ဆင့္တက္လာပါက ဥပေဒႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ ဆိုးက်ဳိးမ်ား ျဖစ္ေပၚ လာႏုိင္သည္ဟု ဥပေဒပညာရွင္မ်ားက သံုးသပ္လ်က္ ရွိသည္။
““ႏုိင္ငံအမ်ားစုမွာလည္း ဒီလိုကိစၥကို ခြင့္ျပဳထားတာ မရွိဘူး။ လိင္တူခ်င္း လက္ထပ္ ထိမ္းျမားျခင္းဟာ ေရွ႕႐ႈတာက လိင္တူဆက္ဆံေရးကို ေရွ႕႐ႈတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အဲဒီအေပၚမွာ ဥပေဒဆိုးက်ဳိးေတြ သက္ေရာက္ လာႏုိင္ပါတယ္”” ဟု တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးေရာဘတ္စန္းေအာင္က ျမန္မာသံေတာ္ဆင့္သို႔ ေျပာသည္။
““ၿပီးခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပါတီႀကီးႏွစ္ခု မဲအႏုိင္အ႐ႈံး ခန္႔မွန္းရ မလြယ္တဲ့ swing ျဖစ္တဲ့ ျပည္နယ္ေတြ ေလ့လာခြင့္ရေတာ့ လိင္တူ လက္ထပ္မႈမ်ားျပားတဲ့ ျပည္နယ္တစ္ခုကိုလည္း ေလ့လာရပါတယ္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွာေတာင္ ဒီအခြင့္အေရးအတြက္ အသည္းအသန္ ႀကိဳးစားေနရဆဲပါ။ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ ထြန္းကားတဲ့အျပင္ ပုဒ္မ ၃၇၇ နဲ႔ ကာကြယ္ထားတဲ့ ႏုိင္ငံမွာ ဒီျဖစ္ရပ္မ်ဳိးကို အတင္းတားလို႔ မရေပမယ့္ အရမ္းက်ယ္ျပန္႔လာေအာင္ လႈံ႕ေဆာ္တာကေတာ့ တာ၀န္သိ မီဒီယာ မဆန္တဲ့ သူေတြအလုပ္ပါ။ အရင္အစိုးရ၊ အခုအစိုးရနဲ႔ နီးစပ္တဲ့ ႐ုပ္သံေတြက သူတို႔၀င္ေငြေကာင္းေရးအတြက္ သြယ္၀ိုက္ promote လုပ္ခဲ့ တာလည္း ၾကာပါၿပီ။ အခု ပံုႏွိပ္မီ ဒီယာအခ်ဳိ႕ပါ ေနာက္က လိုက္လာပါတယ္။ ပိုၿပီး သတိထားရမွာက ၂၀၁၅ အမီ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ေရး အေရးႀကီးေနခ်ိန္မွာ ဘာသာေရး ျပႆနာ၊ လူမႈေရး ျပႆနာေတြ ဖန္တီးသူေတြ ဖန္တီးၿပီး ျပည္သူနဲ႔ မီဒီယာကို အာ႐ံုလႊဲသူေတြကို သတိထားဖို႔ လိုပါတယ္””ဟု ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒအသစ္ ေရးဆြဲေရး ေထာက္ခံသူ ျမန္မာပို႔စ္ႏွင့္ ျမန္မာပုိ႔စ္ဂလိုဘယ္ ဂ်ာနယ္၏ ေပၚလစီ ဒါ႐ိုက္တာ ဦးမ်ဳိးညြန္႔ေမာင္က မွတ္ခ်က္ျပဳပါသည္။
လက္ရွိ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအရ လိင္တူခ်စ္သူ အမ်ဳိးအစားမွာ ေလးမ်ဳိးရွိၿပီး အမ်ဳိးသားခ်င္း ခ်စ္သူ – Gay၊ အမ်ဳိးသမီးခ်င္းခ်စ္သူ – Lesbian ၊ က်ားမလိင္ ႏွစ္မ်ဳိးစလံုးကို စိတ္၀င္စားသူ – Bisexual ႏွင့္ လိင္ေျပာင္း ထားသူ- Trans- gender တို႔ ျဖစ္သည္။
လိင္တူ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး လူမႈေရး ႐ႈေထာင့္မွ မၾကည့္ဘဲ က်န္းမာေရး ႐ႈေထာင့္က ၾကည့္မည္ ဆိုပါက အတူေန႐ံုျဖင့္ ျပႆနာ မရွိႏုိင္ေသာ္လည္း အတူတကြ ေပါင္းသင္းျခင္းမ်ား ရွိလာပါက က်န္းမာေရးဆုိင္ရာ ထိခိုက္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္သည္ဟုလည္း က်န္းမာေရး ၀န္ေဆာင္မႈ ေပးေနသူမ်ားက သံုးသပ္လ်က္ ရွိသည္။
““လက္ထပ္တာနဲ႔ ဒီေရာဂါျဖစ္တယ္ဆုိတာက မဆုိင္ဘူး။ လက္ထပ္တယ္ဆိုတာက လုပ္ျပလိုက္တာ၊ လူေတြကို ပြဲလုပ္ျပလုိက္တာ။ ဘာမွမွ မထူးတာ။ ဒါေပမဲ့ အတူတူ အခ်င္းခ်င္း ေနမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေရာဂါကရမွာပဲ။ HIV/AIDS ေတြလည္း ပါမွာေပါ့။ အဲဒီေရာဂါက အတူတူေနၿပီ ဆိုတာနဲ႔ ရတယ္။ ေယာက်္ားပဲျဖစ္ျဖစ္၊ မိန္းမပဲ ျဖစ္ျဖစ္။ HIV ျဖစ္တယ္ဆိုတာ မ်ားေသာအားျဖင့္ မိန္းမေတြကပဲ ကူးစက္ခံ ေနရတာ။ ေယာက်္ားအခ်င္းခ်င္း ျဖစ္တဲ့ဟာ မရွိဘူး မဟုတ္ဘူး။ ရွိေတာ့ ရွိပါတယ္။ အခု အဓိကျဖစ္တာက ေယာက်္ားဆီက မိန္းမေတြရေနတာကိုး။ အဲဒီ HIV/AIDS က လိင္ဆက္ဆံမႈေတြ ပါလာၿပီ ဆိုတာနဲ႔ ျဖစ္တယ္။ ဘယ္သူက ဘယ္သူ႕ကို မဆို ကူးႏုိင္တာေပါ့။ ဒါကေတာ့ ရွိႏုိင္ပါတယ္။အဲဒါ ေယာက်္ား မိန္းမရယ္လို႔ မဟုတ္ဘူး။ ေယာက်္ားနဲ႔ မိန္းမလည္း ကူးတယ္၊ ေယာက်္ား ေယာက်္ားခ်င္းလည္း ကူးတယ္။ ဒီဟာက လက္ထပ္တာနဲ႔ လိင္ဆက္ဆံတာနဲ႔ မတူဘူးေလ။ ဒါက လက္ထပ္တာ၊ လိင္ဆက္ဆံတာမွ မဟုတ္တာ”” ဟု Marie Stopes International မွ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ဌာေနကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာစစ္ႏိုင္က ျမန္မာသံေတာ္ဆင့္သို႔ ေျပာသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ က်န္းမာေရး အသိပညာေပး အားနည္းမႈေၾကာင့္ တစ္ေန႔လွ်င္ HIV ပိုးကူးစက္သူေပါင္း အနည္းဆံုး ၂၃ ဦးခန္႔ ရွိေၾကာင္း Myanmar Positive Group (MPG) ၏ စစ္တမ္းမ်ားအရ သိရေၾကာင္းကိုလည္း အမ်ဳိးသမီးကြန္ရက္ အႀကံေပး ေဒၚစုစုလႈိင္က ျမန္မာသံေတာ္ဆင့္သို႔ ေျပာၾကားခဲ့ဖူးသည္။
ထို႔ျပင္ လက္ရွိ၌ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း HIV ကူးစက္ခံရသူေပါင္း ၂၄၀,၀၀၀ ခန္႔ ရွိေနၿပီး ယင္းတုိ႔အနက္ ၃၇ ဒသမ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ မူးယစ္ေဆး၀ါး သံုးစြဲမႈမွတစ္ဆင့္ ကူးစက္ခံရျခင္း ျဖစ္သည္။ ျပည့္တန္ဆာမ်ားႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံျခင္းမွ ကူးစက္ခံရႏႈန္းမွာ ၁၆ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိၿပီး လိင္တူခ်င္းဆက္ဆံမႈမွ ကူးစက္ခံရသည့္ႏႈန္းမွာ ၂၉ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ရွိသည္ဟု International HIV/AIDS Alliance မွ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဖာ္ျပထား သည့္ ကိန္းဂဏန္းမ်ားအရ သိရသည္။
ယခုကဲ့သို႔ လိင္တူခ်စ္သူႏွစ္ဦး မဂၤလာပြဲ မက်င္းပမီကလည္း လိင္တူခ်စ္သူမ်ားအေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၂၀၁၂ ေမလအတြင္းကလည္း လိင္တူခ်စ္သူအေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူမ်ားႏွင့္ လူမႈအဖြဲ႕တခ်ဳိ႕မွ ႀကီးမွဴးၿပီး Excel Tower ၌ပင္ လိင္တူခ်စ္သူမ်ား မုန္းတီးမႈဆန္႔က်င္ေရးေန႔ကို ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ က်င္းပခဲ့ ေသးသည္။ ယင္းကဲ့သို႔ က်င္းပရျခင္းမွာ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖဲြ႕ (WHO)မွ လိင္တူခ်စ္သူမ်ားအား ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ ေမလ ၁၇ ရက္ေန႔၌ စိတ္မႏွံ႔သူ၊ မူမမွန္သူအျဖစ္မွ ပယ္ဖ်က္ေပးခဲ့သည့္ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ က်င္းပခဲ့ၾက ျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။
ယင္းအခမ္းအနား၌ လိင္တူခ်စ္သူမ်ားအား ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ ေမွာင္ရိပ္ခိုမႈ၊ ပုဒ္မ ၃၇၇ စသည့္ ဥပေဒ ႏွစ္မ်ဳိးျဖင့္ အာဏာပိုင္မ်ားမွ အႏုိင္က်င့္ေစာ္ကားေနေၾကာင္း၊ လိင္တူခ်စ္သူမ်ားအား ညပိုင္းအခ်ိန္မ်ားတြင္ ေတြ႔ရွိပါက ေမွာင္ရိပ္ခိုမႈျဖင့္ ဖမ္းဆီးေလ့ရွိၿပီး ျပစ္မႈမေျမာက္ပါက ပုဒ္မ ၃၇၇ ျဖင့္ စြပ္စြဲကာ ေငြညႇစ္ျခင္း၊ အႏုိင္က်င့္ ေစာ္ကားမႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္း၊ ယင္းအတြက္ ပုဒ္မ ၃၇၇အား ပယ္ဖ်က္ေပးေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း လိင္တူခ်စ္သူမ်ားမွ မီဒီယာမ်ားကို ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားခဲ့ဖူးသည္။
အလားတူ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္အနည္းငယ္ခန္႔ကလည္း နာမည္ႀကီးမိတ္ကပ္ပညာရွင္တစ္ဦးႏွင့္ ဖက္ရွင္၀တ္စံု ဖန္တီးသူတစ္ဦးတို႔၏ လိင္တူခ်စ္သူခ်င္း သြယ္၀ိုက္ မဂၤလာပြဲ တစ္ခုကို အလွဴေရစက္ခ် အခမ္းအနား ပံုစံမ်ဳိးျဖင့္ ခမ္းနားႀကီးက်ယ္စြာ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး လွ်ပ္တျပတ္၊ အလင္းတန္းႏွင့္ ေပၚျပဴလာဂ်ာနယ္မ်ား၌ ေဖာ္ျပ ခဲ့ဖူးသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လိင္တူခ်စ္သူမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အက်ယ္တ၀င့္ ျဖစ္ေစခဲ့သည့္ ျဖစ္ရပ္တစ္ခုမွာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လအတြင္းက မႏၲေလးၿမိဳ႕ က်ဳံးပတ္လည္အနီး ညဘက္သြားလာတတ္သည့္ လိင္တူခ်စ္သူမ်ားအား ဖမ္းဆီးမႈ ျဖစ္သည္။ အဆုိပါ ဖမ္းဆီးမႈကို ဇူလိုင္လ ၇ ရက္ေန႔ ညပိုင္းက ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး စတင္ဖမ္းမိခဲ့သည့္ လိင္တူခ်စ္သူ ကိုးဦးအား အာမခံျဖင့္ ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ၿပီး ထပ္မံ ဖမ္းဆီးခံရသူ ႏွစ္ဦးႏွင့္ ဇူလုိင္လ ၉ ရက္ေန႔ ညပိုင္းတြင္ ထပ္မံဖမ္းဆီးရမိသည့္ သံုးဦးတုိ႔အား အမ်ားျပည္သူ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ေစသည့္အတြက္ ရဲအက္ဥပေဒပုဒ္မ ၃၅/၈ အရ တရားစြဲဆိုမႈ ျပဳခဲ့သည္။
ယခုကဲ့သို႔ လိင္တူ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္း ကိစၥရပ္မ်ဳိးအတြက္ တိက်ေသခ်ာသည့္ ဥပေဒတစ္ရပ္ ျပ႒ာန္းႏုိင္ေရးမွာ ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီးအဆင့္ လႊတ္ေတာ္မ်ား၌ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ျခင္းမရွိဘဲ တစ္ႏုိင္ငံလံုးႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္အတြက္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္၌သာ တင္သြင္းႏုိင္ေၾကာင္းကိုလည္း ““အန္တီတို႔ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္မွာက အဲဒီကိစၥေတြ တင္လို႔မရဘူး။ တုိင္းေဒသႀကီးနဲ႔ ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ဆုိတာက အဲဒီကိစၥေတြ မပါဘူး။ အဲဒါက တစ္ႏုိင္ငံလံုးနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ကိစၥဆိုရင္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္မွာပဲ တင္ရတာ””ဟု ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာညိဳညိဳသင္းမွ ျမန္မာသံေတာ္ဆင့္သို႔ ေျပာသည္။
သက္ဆုိင္ရာ နယ္ပယ္မ်ားအလုိက္ မည္သို႔ပင္ အျမင္အမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိေစကာမူ ကိုမ်ဳိးမင္းထက္နဲ႔ ကိုတင္ကိုကို တို႔ႏွစ္ဦး၏ ၁၀ ႏွစ္ျပည့္ မဂၤလာ အထိမ္းအမွတ္ပြဲမွာ ျမန္မာလူမႈပတ္၀န္းက်င္အတြင္း လႈပ္ခတ္ သြားခဲ့သည့္ အျပင္ ကမၻာ့မီဒီယာမ်ား၌ပင္ ေဖာ္ျပရသည္အထိ ျဖစ္ခဲ့ရသည့္ စိတ္၀င္စားဖြယ္ရာ အေၾကာင္းအရာ ျဖစ္လ်က္ရွိ သည္။
ref:ျမန္မာသံေတာ္ဆင့္
No comments:
Post a Comment